Zawory kulowe posiadają bardzo szerokie spektrum wykonań. Ofertę STASTO możemy podzielić ze względu na kilka kategorii.

1. Typ przyłącza.Dostępna gama rozwiązań pozwala na dowolną konfigurację instalacji.
   1. zawory kulowe kołnierzowe. Oferujemy korpusy w budowie tradycyjnej, dwuczęściowej oraz wykonanie kompaktowe- typu „wafer”, pozwalające na oszczędność nawet do 70% długości zabudowy.
   2. zawory kulowe z przyłączem gwintowym. Dostępne są zarówno z gwintem calowym europejskim, jak i wykonaniem typu NPT zgodnym z amerykańskimi normami, szczególnie popularnymi w sieciach dystrybucji gazu ziemnego.
   3. zawory z przyłączem do wspawania. W zależności od warunków aplikacji, proponujemy przyłącze do spawania zakładkowego lub doczołowego.
2. Rozmiary i ciśnienia.W przypadku mniejszych zaworów (do średnicy nominalnej DN=50mm) zalecane są zawory o przyłączu gwintowym. W przypadku dużych rozmiarów stosuje się zawory kulowe o przyłączu kołnierzowym. Dostępne są również wykonania do wysokich ciśnień w zakresie nawet do 500 bar.
3. Napędy.
   1. Zawory kulowe ręczne. Standardowe najprostsze wykonania sterowane są ręcznie za pomocą dźwigni (rączki) lub pokrętła motylkowego. W przypadku instalacji zautomatyzowanych, do naszych zaworów proponujemy pełną gamę napędów.
   2. zawory kulowe pneumatyczne znajdą swoje zastosowanie wszędzie tam, gdzie mamy dostęp do sprężonego powietrza. Zapewniają one szybkie przesterowanie. Zawory pneumatyczne posiadają ponadto wykonania „jednostronnego działania”. Po ustąpieniu ciśnienia w instalacji zawór samoistnie powraca do pozycji wyjściowej. Działanie to realizowane jest za pomocą sprężyny. Dzięki temu możliwe jest awaryjne odcięcie instalacji w przypadku zaniku zasilania.
   3. zawory z napędami elektrycznymi. Bazują one na powszechnie dostępnym nośniku energii- prądzie elektrycznym, co w konsekwencji powoduje wysoką powszechność tego typu rozwiązania. Oferowane przez STASTO napędy zaworów elektrycznych dostępne są we wszystkich powszechnych standardach napięciowych: 24/48V DC, 24/48V 50/60Hz oraz 230V 50/60Hz.

Zasada działania:

Zawór (rysunek 1.) posiada dwa przyłącza. Przyłącze 1. (wlot) znajduje się od strony instalacji. Sprężyna (2.) dociska grzybek zamykając zawór. Siła jej docisku jest regulowana. Kiedy ciśnienie w instalacji przekroczy założony poziom, medium wypchnie grzybek pokonując opór sprężyny i wypłynie przyłączem 2. (wylot). Wylatująca substancja doprowadzona jest do osobnego zbiornika powrotnego lub w przypadku powietrza, azotu lub innych gazów obojętnych odprowadzana do atmosfery. Odprowadzenie nadmiaru substancji powoduje spadek ciśnienia w instalacji. Po zejściu poniżej nastawionej wartości zawór ponownie się

Rys. 1: Konstrukcja zaworu upustowego oraz gabaryty

Zawór bezpieczeństwa a upustowy- różnice

Zasada działania zaworów upustowych i bezpieczeństwa jest taka sama. Zawory różnią się funkcją, jaką spełniają w instalacji oraz wymaganymi dopuszczeniami. Zawory upustowe są używane do regulowania ciśnienia w instalacji bądź ochrony pompy przed przeciążeniem. Ich nastawę można regulować za pomocą klucza imbusowego i to od operatora zależy, przy jakim ciśnieniu będzie się otwierał.

Zawór bezpieczeństwa, tak jak wskazuje jego nazwa, spełnia w instalacji typową funkcję zabezpieczającą. Ma zadziałać tylko w momencie wystąpienia awarii i zapobiec nadmiernemu wzrostowi ciśnienia. Wymogi odnośnie doboru i nastawy zaworu bezpieczeństwa regulowane są odrębnymi przepisami bezpieczeństwa. Każdy zawór bezpieczeństwa jest fabrycznie nastawiany i plombowany. Wartość nastawy oraz numer jednostki certyfikującej wybity jest trwale na tabliczce znamionowej zaworu. Producenci zaworów bezpieczeństwa muszą posiadać akredytację Urzędu Dozoru Technicznego lub jego odpowiednika w innym kraju europejskim. Ponieważ w normalnych warunkach pracy zawór bezpieczeństwa pozostaje nieużywany, zaleca się aby raz na pół roku ręcznie wymusić otwarcie zaworu celem sprawdzenia poprawności działania. Zawory bezpieczeństwa wyposażone są zazwyczaj w sterowanie ręczne w postaci dźwigni, bądź pokrętła.

Na co zawrócić uwagę przy doborze zaworów bezpieczeństwa oraz upustowych?

Dobierając zawór upustowy należy zwrócić uwagę czy medium odprowadzone będzie do zbiornika bezciśnieniowego, czy może jednak pojawić się przeciwciśnienie. Przeciwciśnienie zwiększa siłę z jaką sprężyna dociska grzybek do gniazda i ma przez to wpływ na wartość nastawy. Należy to uwzględnić przy wyborze zakresu regulacji. Poza tym jeżeli po wyregulowaniu zaworu wysokość przeciwciśnienia ulegnie zmianie, to zmieni się też wartość nastawy (. W przypadku zmiennego przeciwciśnienia należy stosować zawory upustowe wyposażone w dodatkowy mieszek odciążający gniazdo.

Wylot z zaworów bezpieczeństwa następuje zazwyczaj do atmosfery lub zbiornika bezciśnieniowego. Z tego powodu rzadko spotyka się zawory bezpieczeństwa z mieszkiem chroniącym przed przeciwciśnieniem. W doborze zaworów bezpieczeństwa kluczową kwestią jest wydatek. Wymogi bezpieczeństwa określają zazwyczaj minimalną wymaganą przepustowość zaworu. Na tej podstawie wybiera się jego rozmiar. Producenci zaworów bezpieczeństwa udostępniają tabelę z pokazującą wydatek w zależności od rodzaju medium i wartości nastawy. W praktyce przyjęło się, że w tabeli podawany jest przepływ który wystąpi, gdy ciśnienie w instalacji będzie wyższe o 10% niż wartość nastawy.

Rys. 2: Przykładowa tabela z wydajnością upustu zaworu bezpieczeństwa

Jeżeli wymagany jest duży wydatek to można zastosować zawory bezpieczeństwa wysokoprzepływowe o zwiększonym przepływie.

Jakie wykonanie materiałowe zaworu zastosować?

Najczęstszym materiałem, z którego wykonane są podzespoły zaworu jest mosiądz oraz brąz ze względu na najkorzystniejszą cenę. Sprawdza się on przy relatywnie niskich ciśnieniach (najczęściej do ok. 16 bar.). W przypadku wyższych ciśnień (nawet do 200 bar) stosuje się żeliwo sferoidalne (GGG40). Przy agresywnym medium podzespoły wewnętrzne wykonuje się ze stali szlachetnej. Możliwe jest również nabycie zaworu wykonanego w całości ze stali szlachetnej w przypadku szczególnie wymagającej aplikacji (żrące medium, agresywne środowisko pracy, wysokie wymagania dotyczące czystości otoczenia np. w przemyśle farmaceutycznym).

Uszczelnienia zaworów bezpieczeństwa i upustowych wykonane są zazwyczaj z NBR bądź EPDM lub w przypadku mediów agresywnych z PTFE. Należy również zwrócić uwagę na odporność temperaturową zastosowanego uszczelnienia.

Jak zamówić?

W ofercie STASTO Automation znajdują się zawory bezpieczeństwa oraz upustowe najbardziej renomowanych europejskich producentów: Goetze, Niezgotka i inne. Jeśli jesteś zainteresowany tego typu asortymentem, skontaktuj się z nami! Nasi inżynierowie z przyjemnością przedstawią atrakcyjną ofertę oraz wesprą Cię w procesie doboru asortymentu!

W tego typu aplikacjach wykorzystuje się zazwyczaj zawory z napędami pneumatycznymi bądź hydraulicznymi. A co w przypadku, jeżeli na obiekcie nie ma sieci hydraulicznej bądź instalacji sprężonego powietrza?

Standardowe zawory elektromagnetyczne - membranowe bądź tłoczkowe -są zbyt podatne na awarie, żeby pracować w układach bezpieczeństwa. Zawory z napędami elektrycznymi obrotowymi są zbyt wolne. Poza tym zapewnienie automatycznego zamknięcia po odcięciu zasilania jest problematyczne i kosztowne.

Czy w takim razie projektując system Emergency Shutdown musimy zapewnić sterowanie pneumatyczne bądź hydrauliczne?

Niekoniecznie! Zawory elektromagnetyczne współosiowe Coax mogą pracować jako zawory ESDV. Dzięki unikatowej współosiowej konstrukcji elektrozawory Coax gwarantują bezpieczne zatrzymanie procesu na wypadek awarii, co potwierdza uzyskany certyfikat SIL3.